Viêm phụ khoa: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách chẩn đoán bệnh

Theo thống kê của Bộ Y tế, có đến 90% phụ nữ Việt Nam mắc các bệnh viêm phụ khoa. Đáng lo ngại là bệnh không chỉ gặp ở phụ nữ đã lập gia đình, mà còn phát hiện ở những thiếu nữ chưa từng quan hệ tình dục.

Vậy nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa là gì và có những dấu hiệu nào giúp chị em sớm nhận biết bệnh? BS.CKII Lê Thanh Hùng, Phó khoa Sản Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chia sẻ trong bài viết dưới đây.

Viêm phụ khoa là gì?

Viêm phụ khoa là tình trạng các cơ quan sinh dục nữ giới như âm đạo, âm hộ, cổ tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng… bị viêm nhiễm. Viêm nhiễm phụ khoa gây khó chịu, ngứa ngáy và cảm giác đau đớn ở cơ quan sinh dục nữ. Nguyên nhân chủ yếu đến từ chủ yếu là do sự sinh sôi và phát triển quá mức của nấm và vi khuẩn.

Theo thống kê của Bộ Y tế, có đến 90% phụ nữ Việt Nam mắc các bệnh viêm phụ khoa, số ca bệnh mỗi năm tăng 15-27%. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ gặp ở phụ nữ đã lập gia đình, mà còn phát hiện ở những thiếu nữ chưa từng quan hệ tình dục do thiếu kiến thức hoặc chưa được tiếp cận những thông tin khoa học về cách chăm sóc sức khỏe bản thân. (1)

Bác sĩ Lê Thanh Hùng chia sẻ, hầu hết phụ nữ Việt Nam đều mắc phải viêm nhiễm phụ khoa, trong đó viêm âm đạo là căn bệnh phổ biến nhất, hầu như tất cả phụ nữ đều bị viêm âm đạo ít nhất 1 lần trong đời. Tuy nhiên, chị em vẫn còn chủ quan coi nhẹ sự nguy hiểm của căn bệnh này, chỉ khi xuất hiện các triệu chứng nặng mới đi thăm khám và điều trị gây tốn kém, mất nhiều thời gian.

Viêm phụ khoa nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả sẽ gây nhiều triệu chứng phiền toái gây bất tiện cho hoạt động sinh hoạt, công việc thường ngày, ảnh hưởng đến chất lượng sống. Nguy hiểm hơn, bệnh tiến triển nhanh có thể gây nhiều biến chứng như ứ dịch vòi trứng, tắc vòi trứng… đe dọa khả năng sinh sản của người phụ nữ. Vì thế ngay khi nhận thấy các triệu chứng của viêm nhiễm phụ khoa chị em cần thăm khám ngay”, bác sĩ Thanh Hùng khuyến cáo.

Tham khảo: Những cách điều trị viêm phụ khoa

Dấu hiệu viêm phụ khoa

Khi bị viêm nhiễm phụ khoa là bệnh thường gặp ở phụ nữ, khi có các triệu chứng của cơ quan sinh dục bị viêm nhiễm chị em nên đến ngay các cơ sở y tế để khám phụ khoa và điều điều trị kịp thời trước khi viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng: (2)

1. Ngứa rát ở vùng kín

Ngứa vùng kín là triệu chứng đầu tiên mà chị em sẽ gặp phải khi mắc bất kỳ bệnh viêm phụ khoa nào. Tùy vào tác nhân gây bệnh mà cơn ngứa có tính chất âm ỉ, dai dẳng hoặc xuất hiện theo từng cơn gây khó chịu. Chị em sẽ thấy cơn ngứa ngày càng dày đặc hơn và tăng lên vào buổi tối. Khi bị ngứa, chị em có xu hướng dùng tay gãi vô tình làm vùng kín bị tổn thương nặng nề hơn.

Một số trường hợp viêm nhiễm phụ khoa nặng còn thấy xuất hiện những nốt mụn nhỏ li ti màu đỏ ở xung quanh âm đạo.

2. Khí hư có màu bất thường và có mùi hôi

Bình thường, khí hư âm đạo có màu trắng trong như lòng trắng trứng gà và không mùi. Khi chị em nhận thấy khí hư có màu sắc khác lạ như trắng đục như bã đậu, vàng xanh, nâu… hoặc có mùi hôi tanh khó chịu thì đó chắc chắn là dấu hiệu của viêm nhiễm phụ khoa.

Tùy vào bệnh viêm phụ khoa cụ thể mà khí hư âm đạo sẽ có những đặc điểm bất thường khác nhau, chẳng hạn như khí hư màu vàng xanh có mùi hôi chua có thể là viêm âm đạo do nấm Candida, khí hư màu xanh có mùi hôi tanh có thể là viêm lộ tuyến cổ tử cung, khí hư màu nâu có lẫn máu có thể là viêm buồng trứng hoặc thậm chí là ung thư cổ tử cung…

Vì thế ngay khi thấy khí hư khác lạ, chị em nên thăm khám ngay để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

3. Đau khi quan hệ tình dục

Vùng kín bị viêm nhiễm khiến âm đạo không được bôi trơn đủ, dẫn đến chị em sẽ cảm thấy khó chịu và đau rát khi quan hệ tình dục, lâu dần gây ra tâm lý sợ gần gũi bạn đời hoặc bạn tình.

Ngoài ra, nếu bị đau bụng dữ dội mỗi khi đến kỳ kinh nguyệt kèm theo các triệu chứng buồn nôn, chóng mặt, vã mồ hôi… đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh viêm phụ khoa mà chị em không được bỏ qua.

4. Chảy máu âm đạo bất thường

Âm đạo chảy máu không trong kỳ kinh hoặc sau khi quan hệ tình dục lần đầu có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh viêm phụ khoa. Để chắc chắn hơn, chị em nên đến ngay cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và kiểm tra tìm nguyên nhân.

5. Đau khi tiểu tiện

Viêm nhiễm phụ khoa có thể khiến chị em cảm giác nóng rát khi đi tiểu, có thể bị tiểu khó, tiểu buốt… Không những thế, bệnh kéo dài không được điều trị kịp thời và hiệu quả có thể khiến tác nhân có hại xâm nhập gây viêm đường tiết niệu hoặc viêm bàng quang.

Tham khảo: Các dấu hiệu viêm phụ khoa nặng

Nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa

Có rất nhiều nguyên nhân khiến chị em bị viêm phụ khoa, trong đó thường gặp nhất là: (3)

1. Mất cân bằng nội tiết tố

Thường xuyên căng thẳng, lo âu quá mức, bị mất ngủ kéo dài hoặc phụ nữ đang mang thai, phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh - mãn kinh, phụ nữ đã phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng… có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Điều này dẫn đến sự mất cân bằng môi trường âm đạo, khiến chị em dễ bị viêm nhiễm phụ khoa.

Xem thêm: Viêm âm đạo khi mang thai là gì?

2. Thói quen vệ sinh vùng kín không đúng cách

Nhiều chị em có thói quen mặc quần lót ôm chật, bó sát khiến vùng kín luôn trong trạng thái ẩm ướt, không khô thoáng; cộng với thói quen vệ sinh vùng kín không đúng cách tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại tấn công gây viêm phụ khoa.

3. Mất cân bằng độ pH ở vùng kín

Môi trường âm đạo luôn tồn tại hai loại vi khuẩn có lợi và có hại ở mức cân bằng. Bất kỳ lý do nào khiến môi trường âm đạo mất cân bằng độ pH, chẳng hạn như sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ có chất tẩy rửa mạnh, thụt rửa sâu trong âm đạo… đều có thể khiến vi khuẩn có hại phát triển mạnh mẽ, tấn công vi khuẩn có lợi gây ra tình trạng viêm nhiễm.

4. Quan hệ tình dục sớm và không an toàn

Viêm phụ khoa có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là nữ giới trong độ tuổi sinh sản bởi đây là nhóm có tần suất quan hệ tình dục cao, nên tỷ lệ bị viêm nhiễm âm đạo cũng cao hơn so với các nhóm khác.

5. Lây nhiễm bệnh trực tiếp

Việc sử dụng chung quần áo, đồ lót, tắm chung với người bị viêm phụ khoa hoặc quan hệ tình dục bừa bãi cũng là nguyên nhân gây viêm nhiễm phụ khoa.

6. Thực hiện thủ thuật vùng kín không an toàn

Nếu thực hiện thủ thuật ở vùng kín như thẩm mỹ cô bé, thu hẹp và trẻ hóa vùng kín… tại những cơ sở y tế không đảm bảo kỹ thuật và quy chuẩn về vệ sinh y tế, cũng tăng nguy cơ nhiễm trùng bộ phận sinh dục sau phẫu thuật.Điều này không đảm bảo an toàn cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh lây qua đường tình dục.

Bị viêm nhiễm phụ khoa có nguy hiểm không?

Viêm phụ khoa nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả có thể gây nhiều hậu quả, phải kể đến:

• Ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc thường ngày: viêm phụ khoa gây ra các triệu chứng khó chịu ở vùng kín, khiến chị em luôn muốn gãi vùng kín hoặc vùng kín tiết khí hư có mùi hôi bất thường ảnh hưởng đến sự tự tin của chị em trong giao tiếp và công việc. Thậm chí nhiều chị em tự ti không dám gần gũi chồng hoặc bạn tình.
• Mầm mống cho các bệnh phụ khoa nguy hiểm khác: viêm phụ khoa kéo dài, không được điều trị hiệu quả có thể khiến các tác nhân gây bệnh phát triển mạnh hơn và tấn công sâu vào các cơ quan sinh dục khác gây viêm vùng chậu, viêm nội mạc tử cung, nguy hiểm hơn là ung thư cổ tử cung…
• Gây vô sinh - hiếm muộn ở nữ giới: âm đạo tiết khí hư bất thường có thể gây tắc nghẽn ống dẫn trứng, cản trở việc gặp gỡ và thụ tinh giữa trứng với tinh trùng. Mặt khác, môi trường âm đạo mất cân bằng khiến tinh trùng khó sống sót trong cơ thể nữ giới, gây khó khăn cho việc thụ thai.
• Nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi: phụ nữ mang thai bị viêm nhiễm phụ khoa không được điều trị sẽ tăng nguy cơ sảy thai, sinh non; thai nhi tăng nguy cơ bị dị tật hoặc chậm phát triển thể chất, trí não… so với bình thường.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bác sĩ Thanh Hùng chia sẻ, hiện nay vẫn còn nhiều chị em giữ tâm lý chủ quan hoặc e ngại chia sẻ triệu chứng với bác sĩ, dù đã xuất hiện các triệu chứng ban đầu nhưng vẫn cố chịu đựng, tự tìm hiểu điều trị tại nhà chứ không thăm khám, chỉ khi bệnh chuyển sang giai đoạn nặng mới đến cơ sở y tế. (4)

Tuy nhiên, lúc này bệnh tiến triển nặng nề, việc điều trị gây tốn kém chi phí và mất nhiều thời gian. Nguy hiểm hơn, nhiều triệu chứng lại là dấu hiệu ban đầu của các bệnh lý nguy hiểm như ung thư cổ tử cung.

“Khi nhận thấy các triệu chứng viêm phụ khoa kể trên, chị em nên đến ngay cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ kiểm tra và tư vấn phương pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm đe dọa sức khỏe”, bác sĩ Thanh Hùng khuyến cáo.

Chẩn đoán và điều trị viêm phụ khoa như thế nào?

Để chẩn đoán viêm nhiễm phụ khoa, bác sĩ sẽ hỏi thăm các triệu chứng chị em gặp phải, thăm khám vùng kín và lấy mẫu dịch tiết âm đạo gửi phòng xét nghiệm kiểm tra dưới kính hiển vi. Bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm khác cần thiết để tìm nguyên nhân gây viêm nhiễm. Trường hợp đặc biệt hoặc theo nguyện vọng của chị em, bác sĩ có thể tư vấn tầm soát ung thư cổ tử cung.

Dựa vào tác nhân gây viêm nhiễm phụ khoa mà bác sĩ sẽ hướng dẫn cách điều trị thích hợp, giúp điều trị dứt điểm bệnh và tránh các nguy cơ biến chứng do bệnh mang lại. Thường là kết hợp sử dụng thuốc, điều chỉnh lối sống và vệ sinh vùng kín đúng cách.

Lưu ý, tùy từng bệnh viêm phụ khoa và nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ có hướng dẫn điều trị khác nhau. Chị em nên tuân thủ chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc điều trị viêm âm đạo hoặc áp dụng những phương pháp điều trị dân gian chưa được kiểm chứng bởi nguy cơ khiến bệnh nặng nề hơn, gây nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng.

Tham khảo: Viên đặt phụ khoa là gì?

Để đặt hẹn thăm khám và tư vấn với các chuyên gia - bác sĩ Sản Phụ khoa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị em vui lòng liên hệ đến:

Bí quyết phòng ngừa viêm nhiễm phụ khoa

Để phòng ngừa bị viêm phụ khoa, chị em cần lưu ý những điều sau:

• Vệ sinh vùng kín đúng cách, đặc biệt là trong những ngày hành kinh và trước, sau khi quan hệ tình dục. Sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ, đảm bảo sự cân bằng pH của môi trường âm đạo. Tuyệt đối không thụt rửa sâu trong âm đạo. Lau khô âm đạo và hậu môn theo thứ tự từ trước ra sau sau mỗi lần vệ sinh để tránh lây lan vi khuẩn.
• Lựa chọn mặc quần lót chất liệu thoải mái, thông thoáng, không mặc quần ôm và bó sát vào cơ thể.
• Quan hệ tình dục lành mạnh và chung thủy.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, không thức khuya, hạn chế căng thẳng và mệt mỏi. Tăng cường sức đề kháng của cơ thể bằng chế độ ăn uống khoa học và tập luyện thể dục thể thao điều độ.
• Không thực hiện thủ thuật vùng kín tại những cơ sở y tế không uy tín.
• Thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ tối thiểu mỗi 6 tháng/lần. Đây cũng là cách giúp phát hiện sớm bệnh viêm phụ khoa hoặc các bệnh lý khác nếu có để can thiệp điều trị sớm và hiệu quả.

Hy vọng qua bài viết này chị em đã biết viêm phụ khoa dấu hiệu là gì để thăm khám sớm và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm xảy ra. Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc băn khoăn nào, chị em có thể liên hệ đến hotline Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia - bác sĩ Sản Phụ khoa hỗ trợ!