Iran tên đầy đủ là Cộng hòa Hồi giáo Iran là một quốc gia ở Trung Đông, phía Tây Nam châu Á. Tên trước đây của Iran là Ba Tư, vùng đất này từng sở hữu di sản văn hóa và lịch sử phong phú từ các đế chế cổ đại như: đế chế Ba Tư cổ đại & đế chế Sassanid. Vậy Người Iran nói tiếng gì? Trong bài viết này, Máy Phiên Dịch . Com sẽ giải đáp ngôn ngữ chính thức của Iran & những yếu tố ảnh hưởng đến tiếng Iran (tiếng Ba Tư) trong quá trình hình thành và phát triển của đất nước này.
Ngôn ngữ chính thức của Iran là tiếng Ba Tư hay còn được gọi là: tiếng Persia hoặc tiếng Farsi.
Tiếng Ba Tư - ngôn ngữ của Iran thuộc ngữ tộc Ấn-Iran của hệ ngôn ngữ Ấn-Âu. Ngôn ngữ Ba Tư được nói chủ yếu tại Iran, Afghanistan và Tajikistan.
Tiếng Ba Tư hiện đại là sự tiếp nối của tiếng Ba tư trung đại (ngôn ngữ tôn giáo & văn học chính thức của Đế chế Sassanid), chính nó cũng là hậu thân của tiếng Ba Tư cổ (ngôn ngữ của Đế chế Achaemenes).
Trong lịch sử Iran, tiếng Ba Tư là ngôn ngữ của văn học, thơ ca và những tác phẩm nghệ thuật vĩ đại. Hiện nay, có khoảng 110 triệu người nói tiếng Ba Tư trên toàn cầu. Tại Iran, tiếng Ba Tư được sử dụng phổ biến trong truyền thông, giáo dục và trong đời sống hằng ngày của người dân Iran. Và tiếng Ba Tư cũng là ngôn ngữ văn hóa tại nhiều vùng ở Tây Á, Trung Á và Nam Á trong nhiều thập kỷ.
Tiếng Ba Tư có ảnh hưởng đáng kể lên nhiều ngôn ngữ xung quanh (chủ yếu là từ vựng) nhất là: Ngôn ngữ Turk miền Trung Á, Kavkaz và Tiểu Á; một số ngôn ngữ Iran lân cận, cũng như tiếng Armenia, tiếng Gruzia và một vài ngôn ngữ Ấn-Iran khác, đặc biệt là tiếng Urdu.
Giữa Tiếng Ba Tư và Tiếng Ả Rập, ngôn ngữ Ba Tư cũng ảnh hưởng lên tiếng Ả Rập, nổi bật là tiếng Ả Rập Bahran. Ngược lại, tiếng Ba Tư cũng bị ảnh hưởng bởi tiếng Ả Rập sau cuộc xâm lược Ba Tư của người Ả Rập, hiện tại tiếng Ba Tư mượn rất nhiều từ trong tiếng Ả Rập và có thể nói chữ viết Ba Tư là một biến thế của chữ Ả Rập.
Đối với người Việt, tiếng Ba Tư có thể là một ngôn ngữ khó bởi người học sẽ phải đối mặt với nhiều thách ở một số phương diện ngôn ngữ như:
-
Chữ Ba Tư là chữ gì? Hệ thống chữ viết Ba Tư: còn được gọi là chữ Farsi được viết từ phải sang trái và dùng bảng chữ cái Ba Tư gồm 32 ký tự cả nguyên âm và phụ âm. Người học phải tập làm quen với cách đọc và viết tiếng Ba Tư trong thời gian đầu.
-
Ngữ pháp tiếng Ba Tư: phức tạp, nhiều quy tắc và cấu trúc câu khác nhau..
-
Từ vựng & Ngữ âm tiếng Ba Tư: Nhiều từ vựng lạ và độc đáo với những âm thanh khác biệt.
-
Tài liệu tiếng Ba Tư: phổ biến tại Iran, chỉ có thể tìm qua nguồn trực tuyến, khó tìm tại Việt Nam.
Ngoài ra, độ khó của tiếng Ba Tư Iran còn phụ thuộc vào khả năng ngôn ngữ và sự nỗ lực của người học.
-
Tiếng Ba Tư là một trong số ít ngôn ngữ hệ Ấn-Âu là ngôn ngữ phi giới tính (không phân biệt giới tính).
-
Nhiều tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng trên thế giới được viết bằng tiếng Ba Tư như: những bài thơ cổ đại của Omar Khayyam hay tác phẩm của nhà thơ hiện đại: Forough Farrokhzad và Sohrab Sepehri.
-
"Tôi cầu xin bạn" trong tiếng Ba Tư có nghĩa là "bàn tay của tôi đến váy của bạn".
-
Người Ba Tư khi nhìn thấy một em bé cực kỳ dễ thương sẽ nói: “Cháu sẽ bị chuột ăn mất đấy”.
-
Trong đánh cờ, thuật ngữ “chiếu tướng” trong tiếng Ba Tư: "shâh mât" nghĩa đen là “nhà vua đã mất”.
Tiếng Anh không phải là ngôn ngữ chính thức ở Iran nhưng nó vẫn được sử dụng như một ngôn ngữ thứ 2 tại đất nước này.
-
Tiếng Anh được giảng dạy trong hệ thống giáo dục Iran.
-
Một phần dân số Iran có thể nói tiếng Anh, đặc biệt là ở những thành phố lớn như: Tehran, Isfahan và Mashhad hay các khu vực du lịch.
Tuy nhiên, phần lớn người Iran không nói thông thạo tiếng Anh, khả năng giao tiếp tiếng Iran của họ có giới hạn hơn so với những quốc gia lân cận.
Tại Iran, ngoài tiếng Ba Tư vẫn còn 1 số ngôn ngữ khác được sử dụng ở quốc gia này như:
-
Tiếng Azari: ngôn ngữ chính của người Azerbaijan-Iran, sống chủ yếu ở Tây Bắc Iran, gần biên giới Azerbaijan.
-
Tiếng Kurdish: được nói bởi người Kurd, sống ở phía Tây Iran, gần biên giới Iraq và Thổ Nhĩ Kỳ.
-
Tiếng Gilaki và Mazandarani: nói bởi người Gilaki và Mazandarani sống chủ yếu ở bờ biển phía Bắc Iran.
-
Tiếng Luri: nói bởi người Luri, dân tộc miền Trung & Tây Nam Iran.
-
Tiếng Arab: dùng bởi cộng đồng người Ả Rập sống ở khu vực biên giới Kuwait và Iraq.
Một số ngôn ngữ địa phương khác như: tiếng Turkmen, tiếng Armenian và tiếng Baluchi.
>>> Đọc thêm:
-
Iran có tên gọi cũ là gì? Nước Ba Tư
-
Iraq nói tiếng gì?
-
Iran ở châu gì?
-
Tên gọi của Iran là gì?
-
Iran thuộc châu nào?
-
Iran là nước nào?
-
Tiếng Ba Tư dịch
-
Tunisia nói tiếng gì?