Tinh dịch bình thường là một chất lỏng đặc, màu trắng, tuy nhiên có thể khác nhau về màu sắc và độ đặc. Tinh dịch loãng có thể xảy ra do số lượng tinh trùng thấp, yếu tố lối sống và thiếu dinh dưỡng. Vậy tinh dịch loãng có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản hay không?
1. Vì sao tinh dịch loãng?
Tinh dịch là chất dịch được tiết ra khỏi dương vật của nam giới khi xuất tinh. Tinh dịch chứa tinh trùng và chất lỏng tiết ra từ tuyến tiền liệt cùng các cơ quan sinh sản khác của nam giới. Bình thường, tinh dịch là một chất lỏng đặc sệt và có màu trắng, tuy nhiên, một số nguyên nhân có thể làm thay đổi màu sắc và độ đặc của tinh dịch.
Tinh dịch loãng có thể là dấu hiệu của số lượng tinh trùng thấp, cho thấy có vấn đề về khả năng sinh sản. Tinh dịch trong cũng có thể là một tình trạng tạm thời không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Có một số nguyên nhân phổ biến khiến tinh dịch loãng. Hầu hết đều có thể điều trị được hoặc phòng ngừa.
1.1. Tinh dịch loãng do số lượng tinh trùng thấp
Số lượng tinh trùng thấp chính là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất làm cho tinh dịch loãng. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định số lượng tinh trùng thấp (oligospermia) nếu có ít hơn 15 triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch. Số lượng tinh trùng thấp có thể khiến một người khó thụ thai hơn nhưng không có nghĩa là người đó bị vô sinh.
Số lượng tinh trùng thấp không phải lúc nào cũng có thể xác định nguyên nhân rõ ràng khiến. Tuy nhiên, một số tình trạng do di truyền như hội chứng Klinefelter, có thể gây ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng của một người.
Các nguyên nhân khác làm cho số lượng tinh trùng thấp bao gồm:
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh (Varicocele) là tình trạng giãn các tĩnh mạch chạy từ tinh hoàn đến bìu. Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có triệu chứng gì, nhưng chúng có thể làm giảm sản xuất tinh trùng và giảm chất lượng tinh dịch ở một số người. Tĩnh mạch thừng tinh có thể bị giãn ở một hoặc cả hai bên tinh hoàn. Bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh rất phổ biến, nó ảnh hưởng đến khoảng 15% nam giới và khoảng 40% nam giới được kiểm tra các vấn đề về khả năng sinh sản có tình trạng này.Điều đó nói rằng, khoảng 80% những người bị giãn tĩnh mạch thừng tinh không có bất kỳ vấn đề nào về khả năng sinh sản.
- Rối loạn hormone như cường giáp và thiểu năng sinh dục. Các hormone được sản xuất ở tuyến yên, vùng dưới đồi và trong tinh hoàn đều cần thiết để tạo ra số lượng tinh trùng khỏe mạnh. Những thay đổi trong bất kỳ loại hormone nào trong số này đều có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng.
- Nhiễm trùng: các tình trạng nhiễm trùng ở bộ phận sinh dục bao gồm cả bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu hoặc viêm mào tinh hoàn đều có thể khiến cho số lượng tinh trùng thấp.
- Tiếp xúc với bức xạ hoặc chất độc như hóa chất công nghiệp, thuốc diệt cỏ và chì.
- Sử dụng ma túy
- Uống quá nhiều rượu
- Sử dụng thuốc lá
- Thừa cân, béo phì
- Một số loại thuốc
- Các khối u: các khối u lành tính hoặc ác tính trong tinh hoàn có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất tinh trùng.
Các nguyên nhân tiềm ẩn khác khiến cho số lượng tinh trùng thấp bao gồm:
- Các vấn đề về xuất tinh, trong đó có xuất tinh ngược dòng.
- Trong hệ thống miễn dịch của bạn có kháng thể chống tinh trùng.
- Chấn thương hoặc các vấn đề khác ở ống dẫn tinh trùng.
1.2. Xuất tinh thường xuyên có thể khiến cho tinh dịch loãng
Một người thường xuyên xuất tinh có thể dẫn đến tinh dịch loãng. Nếu một người thường xuyên thủ dâm hoặc tham gia hoạt động tình dục nhiều lần trong ngày thì cơ thể của họ có thể không có đủ thời gian để sản xuất đủ số lượng và đảm bảo chất lượng tinh dịch như bình thường.
Trong một nghiên cứu thực hiện năm 2016, các nhà nghiên cứu đã theo dõi lịch xuất tinh hàng ngày trong 14 ngày sau 3-5 ngày kiêng cữ của 20 nam giới. Họ đã thu thập và phân tích các mẫu tinh dịch của những người này vào các ngày 1, 3 và 14.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, cả số lượng tinh dịch và số lượng tinh trùng đều giảm trong khoảng thời gian từ ngày thứ 1 đến ngày thứ 3 và trở lại bình thường từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 14.
1.3. Tinh dịch loãng có thể do xuất tinh ngược dòng
Bình thường, khi xuất tinh, tinh dịch đi qua niệu đạo và ra khỏi dương vật. Tuy nhiên, khi cơ vòng bàng quang của bạn bị rối loạn có thể khiến tinh dịch đi ngược vào bàng quang, dẫn đến tình trạng gọi là xuất tinh ngược.
Những người bị xuất tinh ngược có thể sẽ sản xuất ít tinh dịch hơn hoặc tinh dịch có vẻ loãng hoặc lỏng bình thường.
1.4. Thiếu kẽm khiến cho tinh dịch loãng
Kẽm là một chất dinh dưỡng quan trọng hỗ trợ nhiều chức năng cần thiết của cơ thể, chẳng hạn như tổng hợp DNA, chống lại nhiễm trùng, chữa lành vết thương và sinh sản.
Kẽm cũng đóng một vai trò trong việc sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Theo một đánh giá năm 2018 đăng trên Tạp chí Sinh sản và Vô sinh, tình trạng thiếu kẽm có thể góp phần làm cho chất lượng tinh dịch kém và gây vô sinh. Tuy nhiên, việc có quá nhiều kẽm trong cơ thể cũng có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
Cơ thể chúng ta không thể sản xuất hoặc lưu trữ kẽm, có nghĩa là bạn chỉ có thể nhận được kẽm từ các loại thực phẩm. Một số nguồn thực phẩm giàu kẽm bao gồm:
- Hàu
- Các loại thịt đỏ, thịt gia cầm và động vật có vỏ
- Quả hạch, hạt và ngũ cốc nguyên hạt
- Đậu
- Các sản phẩm từ sữa như sữa chua,...
2. Tinh dịch loãng có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản không?
Tinh dịch loãng thường là tạm thời và có thể tự hết. Tinh dịch hóa lỏng nhanh đôi khi có thể cho thấy số lượng tinh trùng thấp hoặc một tình trạng khác có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Có số lượng tinh trùng thấp không có nghĩa là một người bị vô sinh, nhưng nó có thể làm cho việc thụ thai trở nên khó khăn hơn. Tinh dịch loãng cũng do các yếu tố lối sống, thiếu hụt chất dinh dưỡng hoặc tình trạng bệnh lý có từ trước.
Theo Viện Sức khỏe Trẻ em và Phát triển Con người Quốc gia, Mỹ, hầu hết các vấn đề về khả năng sinh sản của nam giới xảy ra do các vấn đề ảnh hưởng đến cách hoạt động của tinh trùng.
3. Tinh dịch đổi màu có nghĩa là gì?
Tinh dịch có màu khác màu trắng, đôi khi có thể chỉ ra một vấn đề sức khỏe. Tinh dịch có màu hồng, đỏ hoặc nâu có thể do có máu chảy ra từ tuyến tiền liệt bị viêm hoặc túi tinh bị sưng.
Các nguyên nhân khác gây ra tình trạng có máu trong tinh dịch bao gồm:
- Huyết áp cao
- Bệnh lây truyền qua đường tình dục
- Nhiễm trùng tuyến tiền liệt
- Ung thư tuyến tiền liệt, tinh hoàn hoặc niệu đạo
Tinh dịch màu vàng có thể chứa nước tiểu hoặc một lượng quá nhiều bạch cầu xảy ra trong một tình trạng gọi là tăng bạch cầu.
Tinh dịch có màu xanh lá cây có thể cho thấy tuyến tiền liệt hoặc các cơ quan sinh sản khác đang bị nhiễm trùng.
4. Tinh dịch loãng, khi nào cần gặp bác sĩ?
Những người bị tinh dịch loãng dai dẳng hoặc tinh dịch đổi màu nên nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia tiết niệu. Ngoài ra, một người nên khám nếu tinh dịch loãng hoặc đổi màu xảy ra với bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Xuất tinh bất thường
- Đi tiểu khó hoặc đau
- Đau hoặc khó chịu ở tinh hoàn
- Đau bụng dưới hoặc lưng dưới
- Sốt
- Ớn lạnh
- Buồn nôn
Những người muốn có con có thể cân nhắc tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa sinh sản nếu họ vẫn chưa có thai sau 1 năm giao hợp thường xuyên không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà vẫn chưa có thai.
Để chẩn đoán nguyên nhân của tình trạng tinh dịch loãng hoặc đổi màu, bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, bệnh sử và thói quen sống của bạn. Nếu cần thiết, bác sĩ cũng có thể thực hiện khám sức khỏe. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu lấy mẫu tinh dịch để phân tích:
- Số lượng và tính nhất quán của tinh dịch
- Độ pH
- Số lượng tinh trùng
- Khả năng di chuyển của tinh trùng hoặc tốc độ di chuyển của tinh trùng
- Kích thước và hình dạng của tinh trùng
5. Điều trị tinh dịch loãng
Các lựa chọn điều trị cho tinh dịch loãng hoặc đổi màu sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Tinh dịch có thể hóa lỏng nhanh hoặc loãng hơn bình thường nếu ai đó thủ dâm hoặc tham gia hoạt động tình dục nhiều lần mỗi ngày. Trong trường hợp này, kiêng hoạt động tình dục trong vài ngày có thể giúp điều trị vấn đề này.
Nếu bác sĩ xác định được nguyên nhân là do nhiễm trùng do vi khuẩn, họ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh cho bạn. Đối với những người bị mất cân bằng nội tiết tố, bác sĩ có thể đề nghị liệu pháp hormone.
Đối với trường hợp bị giãn tĩnh mạch thừng tinh, bác sĩ sẽ áp dụng một trong những phương pháp điều trị bao gồm:
- Phẫu thuật nội soi: bác sĩ phẫu thuật sẽ đưa một ống nội soi qua một vết rạch nhỏ vào bụng. Sau đó, sẽ xác định vị trí vị trí tĩnh mạch bị giãn và sửa chữa.
- Thuyên tắc qua da: đây là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, trong đó bác sĩ phẫu thuật sẽ chèn một cuộn dây hoặc bóng vào tĩnh mạch bị giãn. Tiếp theo, phóng to cuộn dây hoặc quả bóng để khôi phục lưu lượng máu bình thường ở tinh hoàn.
Một số biện pháp thay đổi lối sống có thể giúp cải thiện chất lượng tinh dịch có thể bao gồm:
- Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
- Giảm căng thẳng
- Ngủ đủ giấc
- Bỏ thuốc lá
- Giảm uống rượu
Tinh dịch loãng thường chỉ là tình trạng tạm thời và có thể tự khỏi. Nhưng đôi khi có thể chỉ ra rằng một người có số lượng tinh trùng thấp hoặc chất lượng tinh dịch giảm. Những điều này có thể là kết quả của một số điều kiện y tế và yếu tố lối sống. Tinh dịch loãng không có nghĩa là người đó bị vô sinh. Tuy nhiên, những người có tinh dịch loãng kéo dài có thể tham khảo ý kiến bác sĩ.
Để khám và điều trị tình trạng tinh trùng loãng, bệnh nhân có thể đến Chuyên khoa Nam khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để được các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp thăm khám.
Chuyên khoa Nam khoa có chức năng và nhiệm vụ là chuyên khám, điều trị cũng như phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe liên quan đến cơ quan sinh dục của nam giới, các chứng bệnh sinh lý, chức năng sinh sản và bệnh lây lan qua đường tình dục. Trong đó có các căn bệnh phổ biến: Vô sinh, viêm bao quy đầu, viêm bàng quang, viêm niệu đạo, dài bao quy đầu, hẹp bao quy đầu,...
Mọi quy trình thăm khám và điều trị luôn được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu chuyên môn, kết hợp cùng các trang thiết bị hiện đại. Bên cạnh đó không gian khám bệnh lịch sự, văn minh mang đến cảm giác thoải mái cho khách hàng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: medicalnewstoday.com - healthline.com
