Sử dụng máy bơm nước năng lượng mặt trời là một trong những cách hữu hiệu để những cộng đồng không có lưới điện có thể tiếp cận nguồn nước sạch và giá rẻ. Tuy nhiên, cần có các tiêu chuẩn để phát triển thị trường này.
Tại một ngôi làng nhỏ ở Ethiopia, phụ nữ và các bé gái thường phải đi bộ nhiều dặm để lấy nước từ những con sông và ao hồ xa xôi. Nhưng tất cả đã thay đổi khi UNICEF, cùng với đối tác CARE, lắp đặt một hệ thống nước chạy bằng năng lượng mặt trời phục vụ cho hơn 6.500 người. Đây chỉ là một trong nhiều ví dụ về công nghệ quang điện giúp các cộng đồng vùng sâu vùng xa tiếp cận được với nước.
Trên thực tế, tình trạng khan hiếm nước cũng đang dần trở thành vấn đề ở các thành phố hiện đại, nhưng có những khu vực mà nước luôn là một thứ xa xỉ và ngày càng trở nên khó khăn hơn khi tình trạng nóng lên toàn cầu gia tăng. Theo Liên Hợp Quốc, tính đến năm 2022, có 2,2 tỷ người không được tiếp cận với nguồn nước uống được quản lý an toàn. Đa phần những người thiếu các dịch vụ nước uống cơ bản sống ở các vùng nông thôn. Còn nhiều việc cần phải làm để đạt được Mục tiêu phát triển bền vững số 6 của Liên Hợp Quốc (SDG 6), đó là đảm bảo tính sẵn có và quản lý bền vững nguồn nước và vệ sinh cho tất cả mọi người.
Ảnh minh họa. Nguồn ảnh: pv magazine
Từ máy bơm nước diesel đến máy bơm nước năng lượng mặt trời
Một trong những cách đảm bảo cộng đồng sống ở vùng nông thôn thiếu nước có thể tiếp cận nguồn tài nguyên thiết yếu này là máy bơm nước. Chiếc máy bơm nước đầu tiên có từ thời Hy Lạp cổ đại. Các thiết bị này đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ và những thập kỷ qua chủ yếu đã dựa vào máy phát điện diesel hoặc điện lưới phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch để cung cấp năng lượng.
Nhưng trong những năm gần đây, máy bơm nước hoạt động bằng năng lượng mặt trời đã phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc, đặc biệt là ở những khu vực nhiều nắng, nơi khó tiếp cận nước và điện. Máy bơm nước năng lượng mặt trời sử dụng tấm quang điện để chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành điện năng, sau đó cung cấp năng lượng cho máy bơm hút nước từ nước ngầm hoặc các nguồn khác như sông và hồ.
Theo số liệu do công ty tư vấn Market Research Future công bố, thị trường máy bơm nước năng lượng mặt trời ước tính đạt khoảng 28 tỷ đô la vào năm 2023 và dự kiến sẽ đạt giá trị khoảng 52 tỷ đô la vào cuối năm 2032, tăng gần gấp đôi trong vòng chưa đầy 10 năm.
Ưu điểm của máy bơm năng lượng mặt trời
Một trong những lợi thế rõ ràng của máy bơm nước năng lượng mặt trời là không tạo ra khí thải carbon. Bằng cách chuyển sang năng lượng mặt trời sẽ giúp đạt được Mục tiêu Phát triển bền vững số 13 của Liên Hợp Quốc, đó là hành động khẩn cấp để chống lại biến đổi khí hậu và các tác động của nó.
Những ưu điểm khác của các thiết bị máy bơm năng lượng mặt trời bao gồm cả chi phí, do có xu hướng vận hành rẻ hơn so với máy bơm diesel phụ thuộc vào giá nhiên liệu hóa thạch. Dưới đây là một ví dụ về vai trò quan trọng của chi phí: Ở tiểu bang Gujarat (Ấn Độ), những người nông dân làm muối có truyền thống dựa vào máy bơm diesel để lấy nước mặn từ đầm lầy. Họ đã dành tám tháng trong năm để khai thác muối trong điều kiện thời tiết rất khô và nóng, nắng nhưng cũng chỉ có thể đủ sống vì chi phí diesel cao. Những người nông dân gần đây đã chuyển sang máy bơm năng lượng mặt trời (được trợ cấp phần lớn bởi tiểu bang Gujarat) và từ đó đã cải thiện đáng kể mức sống của họ. Con cái họ được cung cấp nền giáo dục tốt hơn và nhà cửa được cải thiện. Theo một nông dân, sử dụng máy bơm năng lượng mặt trời đã giảm chi phí canh tác muối xuống còn một phần ba so với trước đây.
Theo Giám đốc Nước và Vệ sinh của UNICEF Nigeria, Michael Forson, chi phí dầu diesel khá cao đối với nhiều cộng đồng muốn cải thiện khả năng tiếp cận nguồn nước. “Giá một lít dầu diesel có thể tăng cao đến mức nhiều cộng đồng có thể không đủ khả năng mua nhiên liệu để tiếp cận nguồn nước. Với năng lượng mặt trời, các cộng đồng có hệ thống cung cấp nước gần như không tốn chi phí”, ông nhấn mạnh.